تخمه جابانی (تخمه ژاپنی) و تاریخچه آن

فروش تخمه ژاپنی و تخمه جابانی به صورت عمده و خرده تخمه‌ ژاپنی نوعی آجیل و دانه خوراکی است که در میان‌ وعده‌ ها خورده می‌شود. تخمه‌ ژاپنی همان تخمه هندوانه است، نوعی هندوانه که قابل خوردن نیست و تخمه‌های زیادی دارد و به «هندوانه آجیلی» مشهور است.
علت نامگذاری تخمه ژاپنی این محصول را در شهر ژابان (دماوند) (جابُن یا جابون) پرورش می‌دهند. «جابانی» نام محلی است که در آنجا شاه اسماعیل با فرخ یسار جنگ کرده‌ است.

این نوع تخمه در یکی از روستاهای اطراف دماوند جابان (jâbân) که همسایه غربی سربندان بوده و ساکنان آن نیز از نژاد کرمانج هستند کشت می‌شود و در واقع نام اصلی آن تخمه جابانی است.
این تخمه ها در ابتدا به اسم محل کشت خود یعنی تخمه جابانی مشهور شد، اما از آنجایی که در فارسی لهجه تهرانی بعضاً «الف» بین کلمات به حرف «و» تغییر می‌کند جابان به جابون و نهایتاً به ژاپن تغییر کرد. و بدین ترتیب این آجیل محبوب ما ایران‌ها نامی خارجی به خود گرفت و کمتری کسی می‌داند که اصالت آن از روستایی در نزدیکی تهران است نه از روستاهای ژاپن.
روستای جابان در شمال شرق تهران و دقیقاً در ۷۵ کیلومتری جاده فیروزکوه-تهران قرار داد.

تولید تخمه جابانی یا تخمه ژاپنی

این تخمه مانند تخمه هندوانه از درون هندوانه ای بنام هندوانه آجیلی به وجود می آید، با این تفاوت که میوه هندوانه آجیلی مانند سایر هندوانه ها قابل خوردن نیست و صرفاً بخاطر استخراج تخمه ژاپنی است که کشت می شود.
خرید تخمه ژاپنی آجیلی فروش تخمه جابانی درجه یک – آن ها را برش داده و تخمه ها را از خود میوه جدا می کنند که کاری دشوار است.
– با میله یا چوب دستی که برای همین کار فراهم شده، در هر کدام از هندوانه ها سوراخی ایجاد می کنند که باعث می شود، پس از چند روز حالت گندیده بودن بگیرد که راحت تر عمل جداسازی تخمه ها انجام شود.
از میوه آن به دلیل طعم و مزه اش مورد مصرف انسان ها نمی شود؛ اما درخوراک دام مورد استفاده قرار می گیرد یا خشک شده و در کارهایی مانند کود صنعتی استفاده می شود.

ارزش غذایی تخمه جابانی (تخمه ژاپنی)

۱۰۰ گرم تخمه ژاپنی، ۵۹۰ کالری انرژی دارد و در ۱۰ عدد آن، ۵ کالری انرژی نهفته است. ترکیب های موجود در این تخمه مانند انواع دیگر است و مصرف متعادل آن می تواند از کم خونی، بی اشتهایی، سوءجذب و التهاب جلوگیری کند. این تخمه ۱۰۷ میلی گرم سدیم، ۱۷ گرم هیدرات کربن، ۳۱ گرم پروتئین در خود دارد.
این تخمه بیشتر به نام تخمه جابانی معروف است و کلسیم آن در بین زنان یائسه جهت پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان مفید به نظر می‌رسد. تخمه جابانی بسته به گونه‌های مختلف هندوانه دارای اندازه‌های ریز و درشت بوده و می‌توان آن را به صورت بو داده در طعم‌های نمکی و گلپر به مصرف رسانید.